Kỷ Luật Lao Động Là Gì? Các Hình Thức Xử Lý Kỷ Luật Lao Động

Kỷ luật lao động là một yếu tố cực kỳ quan trọng trong môi trường công việc. Từ việc tuân thủ các quy định và quy tắc lao động đến đảm bảo một môi trường làm việc an toàn và công bằng, kỷ luật lao động đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định và phát triển bền vững của một tổ chức.

Qua bài viết này Lê Ánh HR sẽ thông tin cho bạn kỷ luật lao động là gì và những hình thức xử lý kỷ luật lao động.

1. Kỷ luật lao động là gì?

Kỷ luật lao động là quá trình áp dụng các biện pháp kỷ luật, quy định và quy trình quản lý để đảm bảo tuân thủ các quy tắc, quy định, chính sách và tiêu chuẩn lao động trong một tổ chức.

Mục tiêu của kỷ luật lao động là duy trì trật tự, kỷ luật và tạo ra một môi trường làm việc công bằng, an toàn và hiệu quả.

2. Quy định về kỷ luật lao động

Nghị định về kỷ luật lao động mới nhất

Trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật lao động là một trong những nội dung tại Nghị định số 145/2020/NĐ-CP ngày 14/12/2020 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật Lao động. Nghị định này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/02/2021.

3. Các hình thức xử lý kỷ luật lao động

3.1. Có bao nhiêu hình thức xử lý kỷ luật lao động?

Có nhiều hình thức xử lý kỷ luật lao động được áp dụng tùy thuộc vào tính chất và mức độ vi phạm. Dưới đây là một số hình thức xử lý kỷ luật lao động phổ biến:

- Cảnh cáo: Đây là hình thức nhắc nhở và cảnh báo nhân viên về vi phạm nhỏ hoặc sai sót trong công việc. Cảnh cáo có thể được thực hiện một cách mặt đối mặt hoặc bằng văn bản.

- Kỷ luật nội bộ: Đây là quy trình nội bộ trong tổ chức để giải quyết các vấn đề kỷ luật lao động. Nó bao gồm việc tiến hành cuộc họp hoặc phiên điều trần nội bộ để lắng nghe và xem xét các vấn đề liên quan đến vi phạm lao động và áp dụng các biện pháp kỷ luật tương ứng.

- Kỷ luật việc làm: Đây là các biện pháp kỷ luật như cảnh cáo nghiêm khắc, sử dụng ánh sáng xanh, giảm lương, chuyển công tác, cắt giảm quyền lợi hoặc sa thải. Các biện pháp này thường được áp dụng trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng hoặc lặp đi lặp lại.

- Buộc thôi việc: Đây là hình thức xử lý kỷ luật cao nhất trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng và không thể cải thiện hoặc chấp nhận được. Nhân viên bị buộc thôi việc mất quyền làm việc tại tổ chức và có thể mất các quyền lợi liên quan đến việc làm.

Các hình thức xử lý kỷ luật lao động có thể khác nhau tùy theo quy định của từng tổ chức và pháp luật lao động địa phương.

3.2. Các hình thức kỷ luật trong doanh nghiệp

Trong một doanh nghiệp, có thể áp dụng các hình thức kỷ luật khác nhau tùy thuộc vào quy định của tổ chức và pháp luật lao động địa phương. Dưới đây là một số hình thức kỷ luật thường được sử dụng trong doanh nghiệp:

- Cảnh cáo miệng

- Cảnh cáo bằng văn bản

- Giảm lương

- Chuyển công tác

- Kỷ luật đình chỉ công tác

- Sa thải

Lưu ý rằng các hình thức kỷ luật có thể thay đổi tùy theo chính sách và quy định của từng doanh nghiệp cũng như quy định pháp luật lao động địa phương.

4. Nguyên tắc xử lý kỷ luật lao động

Khi xử lý kỷ luật lao động, có một số nguyên tắc cơ bản mà các doanh nghiệp thường áp dụng. Dưới đây là một số nguyên tắc quan trọng trong quá trình xử lý kỷ luật lao động:

- Nguyên tắc công bằng: Quá trình xử lý kỷ luật lao động nên được thực hiện một cách công bằng, đảm bảo sự đối xử công bằng và công lý đối với tất cả các nhân viên.

- Nguyên tắc minh bạch: Quá trình xử lý kỷ luật lao động nên được thực hiện một cách minh bạch và rõ ràng. Nhân viên cần được thông báo về lý do và căn cứ vi phạm, quy trình xử lý và các biện pháp kỷ luật áp dụng.

- Nguyên tắc tương quan: Các biện pháp kỷ luật nên tương ứng với mức độ và tính chất của vi phạm. Nghĩa là, biện pháp kỷ luật nên phù hợp với mức độ nghiêm trọng của vi phạm, không quá nhẹ hoặc quá nặng so với những gì được yêu cầu.

- Nguyên tắc đúng quy trình: Quá trình xử lý kỷ luật lao động nên tuân thủ quy trình và quy định đã được đặt ra bởi tổ chức hoặc pháp luật. Điều này bao gồm việc tuân thủ các bước thực hiện, thời hạn và quyền hạn của các bên liên quan.

- Nguyên tắc lắng nghe và phản hồi: Trong quá trình xử lý kỷ luật, cần lắng nghe quan điểm và lý lẽ từ phía nhân viên. Đưa ra cơ hội cho nhân viên phản hồi và giải thích về vi phạm. Điều này giúp xây dựng một quá trình xử lý công bằng và đáng tin cậy.

»» Tham khảo: Khóa Học C&B Chuyên Sâu ««

5. Những trường hợp xử lý và không xử lý kỷ luật lao động

5.1. Trường hợp xử lý kỷ luật lao động

- Vi phạm nghiêm trọng: Các vi phạm nghiêm trọng như gian lận, trộm cắp, hành vi không đạo đức, công việc không đạt chất lượng hoặc vi phạm nghiêm trọng các quy định về an toàn lao động có thể dẫn đến xử lý kỷ luật nghiêm khắc như cảnh cáo nghiêm khắc, giảm lương, chuyển công tác hoặc sa thải.

- Lặp lại vi phạm: Khi nhân viên vi phạm lặp đi lặp lại một quy tắc hoặc quy định lao động, có thể áp dụng các biện pháp kỷ luật như cảnh cáo, giảm lương hoặc chuyển công tác để nhắc nhở và sửa chữa hành vi.

- Vi phạm chính sách nội bộ: Khi nhân viên vi phạm các chính sách nội bộ của công ty như chính sách về quyền riêng tư, vi phạm quy trình làm việc hoặc không tuân thủ quy định về phục vụ khách hàng, có thể áp dụng biện pháp kỷ luật tùy theo mức độ vi phạm.

5.2. Trường hợp không xử lý kỷ luật lao động:

- Vi phạm nhỏ: Đối với các vi phạm nhỏ, công ty có thể sử dụng hình thức nhắc nhở miệng hoặc bằng văn bản để nhắc nhở và giáo dục nhân viên, mà không cần áp dụng các biện pháp kỷ luật nghiêm khắc.

- Lỗi không chủ quan: Trong trường hợp nhân viên vi phạm do lỗi không chủ quan hoặc thiếu hiểu biết, công ty có thể chọn hình thức đào tạo, hướng dẫn và hỗ trợ để giúp nhân viên cải thiện hành vi.

- Tình huống đặc biệt: Trong một số tình huống đặc biệt, như sự cố không mong muốn hoặc hậu quả không đáng có, công ty có thể tìm các giải pháp khác thay vì áp dụng kỷ luật

6. Quy trình xử lý kỷ luật lao động

6.1. Thẩm quyền xử lý kỷ luật lao động

Thẩm quyền xử lý kỷ luật lao động được quy định trong pháp luật lao động và các quy định nội bộ của doanh nghiệp. Thường thì, quyền xử lý kỷ luật lao động thuộc vào các cấp quản lý trong tổ chức từ cấp cấp quản lý trực tiếp như người quản lý trực tiếp của nhân viên đến cấp quản lý cao hơn như quản lý nhân sự hoặc ban lãnh đạo công ty.

Cấp quản lý trực tiếp: Những vi phạm nhỏ hoặc vi phạm mức độ trung bình có thể được xử lý trực tiếp bởi người quản lý trực tiếp của nhân viên đó.

Quản lý nhân sự: Trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng hoặc vi phạm mức độ cao hơn, quản lý nhân sự có thể tham gia vào quá trình xử lý kỷ luật. Họ có thể áp dụng các biện pháp kỷ luật như giảm lương, chuyển công tác hoặc đình chỉ công tác.

Ban lãnh đạo công ty: Đối với các vi phạm nghiêm trọng và không thể chấp nhận được, ban lãnh đạo công ty có thẩm quyền áp dụng biện pháp sa thải nhân viên.

Lưu ý rằng thẩm quyền xử lý kỷ luật lao động có thể thay đổi tùy thuộc vào tổ chức và quy định pháp luật địa phương. Việc tuân thủ pháp luật và quy trình nội bộ của doanh nghiệp là rất quan trọng trong quá trình xử lý kỷ luật lao động.

6.2. Thời hiệu xử lý kỷ luật lao động

Thời hiệu xử lý kỷ luật lao động có thể khác nhau tùy thuộc vào quy định của pháp luật lao động và quy trình nội bộ của doanh nghiệp. Tuy nhiên, thông thường, quá trình xử lý kỷ luật lao động nên được tiến hành một cách nhanh chóng và hợp lý để đảm bảo tính công bằng và hiệu quả.

6.3. Sơ đồ quy trình xử lý kỷ luật lao động

1 - Người lao động có hành vi vi phạm kỷ luật lao động

2 - Công ty phát hiện và lập biên bản vi phạm

3 - Công ty thông báo về việc tiến hành họp xử lý kỷ luật lao động

4 - Công đoàn người lao động

Lựa chọn

• Gửi xác nhận tham dự cho công ty
• Gửi xác nhận không tham dự cho công ty

5 - Công ty nhận và tiến hành họp xử lý kỷ luật

6 - Lập biên bản họp xử lý kỷ luật

7 - Công ty ra quyết định xử lý kỷ luật

8 - Người lao động nhận quyết định

Lựa chọn

• Đồng ý: Thực hiện ⇒ Kết thúc
• Không đống ý: Khiếu nại ⇒ Khởi kiện 

6.4. Trình tự xử lý kỷ luật lao động

Trình tự xử lý kỷ luật lao động có thể khác nhau tùy theo quy định của pháp luật lao động và quy trình nội bộ của doanh nghiệp. Tuy nhiên, dưới đây là một trình tự xử lý kỷ luật lao động thông thường:

- Thu thập thông tin: Đầu tiên, cần thu thập thông tin và chứng cứ liên quan đến vi phạm lao động.

- Thông báo vi phạm: Nhân viên vi phạm cần được thông báo về vi phạm mà họ đã gây ra. Thông báo này nên được thực hiện bằng văn bản, ghi rõ mức độ vi phạm, hậu quả có thể xảy ra và quyền tự bảo vệ của nhân viên.

- Tiến hành điều tra: Trong một số trường hợp, quá trình điều tra có thể được tiến hành để thu thập thêm thông tin và chứng cứ.

- Xem xét và ra quyết định: Dựa trên thông tin và chứng cứ thu thập được, một quyết định kỷ luật nên được đưa ra.

- Thực thi quyết định: Sau khi quyết định kỷ luật được đưa ra, biện pháp kỷ luật nên được thực thi theo quy định. Điều này có thể bao gồm thông báo và thực hiện các biện pháp kỷ luật đối với nhân viên vi phạm.

- Ghi nhận và theo dõi: Quá trình xử lý kỷ luật lao động cần được ghi nhận và theo dõi để đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ quy định. Thông tin về vi phạm và biện pháp kỷ luật nên được ghi lại vào hồ sơ lao động của nhân viên.

6.5. Các văn bản về kỷ luật lao động

Có một số văn bản quan trọng liên quan đến kỷ luật lao động như: Bản lưu ý, thư cảnh cáo, quyết định giảm lương, quyết định chuyển công tác,
quyết định đình chỉ công tác, quyết định sa thải.

6.6. Mẫu quy trình xử lý kỷ luật

Thu thập thông tin ⇒ Mở đợt điều tra ⇒ Tiến hành điều tra ⇒ Xác định vi phạm ⇒ Quyết định kỷ luật ⇒ Thông báo và họp xử lý kỷ luật ⇒ Áp dụng kỷ luật ⇒ Giám sát và đánh giá.

Xem thêm: 

• Hợp Đồng Lao Động Là Gì? Các Loại Hợp Đồng Lao Động 
• Làm Thêm Giờ - Những Quy Định Mới Nhất Người Lao Động Cần Quan Tâm
• Nội Quy Lao Động Là Gì? Quy Định Về Nội Quy Lao Động Mới Nhất

Trên đây là tất tần tật thông tin liên quan đến kỷ luật lao động mà Lê Ánh HR muốn gửi đến các bạn. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết!

Lê Ánh HR - Nơi đào tạo hành chính nhân sự uy tín nhất hiện nay, đã tổ chức thành công rất nhiều khóa học hành chính nhân sự online/offline, khóa học C&B, khóa học tin học văn phòng, Khóa học bảo hiểm xã hội, khóa học thuế thu nhập cá nhân chuyên sâu... và hỗ trợ kết nối tuyển dụng cho hàng nghìn học viên.

Để biết thông tin chi tiết, bạn vui lòng liên hệ với chúng tôi theo số hotline: 0904.84.8855 để được tư vấn trực tiếp về các khoá học này.

Ngoài các khóa học hành chính nhân sự chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán online - offline, khóa học xuất nhập khẩu online/offline chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: LÊ ÁNH HR - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO NGHIỆP VỤ HÀNH CHÍNH NHÂN SỰ SỐ 1 VIỆT NAM