Cách Giải Quyết Chế Độ Thai Sản Và Ốm Đau Đúng Quy Định

Cách giải quyết chế độ thai sản và ốm đau đúng quy định là mối quan tâm hàng đầu của người lao động (NLĐ) và doanh nghiệp. Đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người lao động, mà còn giúp doanh nghiệp tránh sai sót hành chính, bị cơ quan BHXH trả lại hồ sơ và truy thu.

Hãy cùng Lê Ánh HR đi thẳng vào từng khía cạnh thực tế, giúp quá trình giải quyết chế độ thai sản và ốm đau theo BHXH được nhanh chóng và đúng luật.

I. Tổng quan chế độ thai sản và ốm đau theo BHXH mới nhất

Trong quy định Luật BHXH 2024, chế độ thai sản và chế độ ốm đau được xem là hai chính sách an sinh xã hội quan trọng nhất, nhằm bảo vệ sức khỏe, thu nhập và quyền lợi chính đáng của người lao động (NLĐ).

1. Chế độ thai sản theo BHXH 2024

a. Đối tượng được hưởng

• Lao động nữ mang thai, sinh con.
• Lao động nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi.
• Lao động nữ đặt vòng, thực hiện biện pháp tránh thai.
• Lao động nam có vợ sinh con.

b. Quyền lợi cụ thể

• Thời gian nghỉ: Lao động nữ được nghỉ 6 tháng; sinh đôi trở lên thì từ con thứ 2 trở đi được nghỉ thêm 1 tháng. Lao động nam được nghỉ 5 ngày làm việc khi vợ sinh thường, 10 ngày làm việc khi vợ sinh đôi, và 14 ngày làm việc khi vợ sinh mổ hoặc sinh ba trở lên.
• Mức hưởng trợ cấp: 100% bình quân tiền lương đóng BHXH của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ.
• Trợ cấp một lần khi sinh con: theo quy định luật trước đây là 2 lần mức lương cơ sở cho mỗi con (mức lương cơ sở tại thời điểm sinh để tính).
• Trường hợp sảy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý: được nghỉ từ 10 - 50 ngày tùy tuổi thai.
• Nghỉ khám thai: Luật BHXH 2024 có quy định cụ thể về số lần và số ngày nghỉ khám thai (tối đa 5 lần trong suốt thai kỳ).
• Lao động nữ đi làm sớm trước khi hết thời gian nghỉ thai sản (tối thiểu sau 4 tháng) vẫn được hưởng tiền lương và phần trợ cấp BHXH còn lại.
• Người nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi, hoặc trường hợp mang thai hộ, cũng được hưởng quyền lợi tương tự lao động nữ sinh con

2. Chế độ ốm đau theo BHXH 2024

Bên cạnh thai sản, chế độ ốm đau theo BHXH cũng là một quyền lợi thiết yếu, áp dụng cho NLĐ phải nghỉ việc vì bệnh tật, tai nạn (không phải tai nạn lao động).

a. Đối tượng được hưởng

• Người lao động có giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH hoặc giấy ra viện do cơ sở y tế hợp pháp cấp.
• Người lao động không thuộc trường hợp nghỉ do tự hủy hoại sức khỏe, say rượu, vi phạm pháp luật.

b. Quyền lợi cụ thể

♦ Trong điều kiện làm việc bình thường:

• Tối đa 30 ngày nếu đóng BHXH dưới 15 năm.
• Tối đa 40 ngày nếu đóng từ 15 đến dưới 30 năm.
• Tối đa 60 ngày nếu đóng từ 30 năm trở lên.

♦ Trong điều kiện làm việc trong môi trường độc hại, nặng nhọc, nguy hiểm hoặc vùng khó khăn:

• Tối đa 40 ngày/năm nếu đóng BHXH dưới 15 năm.
• Tối đa 50 ngày/năm nếu đóng BHXH đủ từ 15 năm đến dưới 30 năm.
• Tối đa 70 ngày/năm nếu đóng BHXH đủ từ 30 năm trở lên.

♦ Mức hưởng: 75% tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ.

♦ Bệnh cần điều trị dài ngày: Nghỉ tối đa 180 ngày/năm và vẫn có thể được hưởng tiếp với mức thấp hơn nếu còn tiếp tục điều trị.

• 65% tiền lương nếu đã đóng BHXH đủ từ 30 năm trở lên.
• 55% tiền lương nếu đã đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm.
• 50% tiền lương nếu đã đóng BHXH dưới 15 năm.

♦ Quyền lợi đi kèm:

• Hưởng hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh theo chế độ BHYT.
• Được bảo lưu thời gian đóng BHXH để cộng dồn cho các chế độ khác (hưu trí, tử tuất).

II. Điều kiện để được hưởng chế độ thai sản và ốm đau

Để được hưởng chế độ thai sản và chế độ ốm đau theo BHXH 2024, người lao động cần nắm rõ những quy định cụ thể về điều kiện tham gia và hồ sơ chứng minh.

1. Điều kiện hưởng chế độ thai sản

♦ Đối với lao động nữ sinh con

• Phải tham gia đóng BHXH từ đủ 6 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh.
• Trường hợp đặc biệt: nếu lao động nữ được chỉ định nghỉ dưỡng thai theo chỉ định của bác sĩ, chỉ cần đóng tối thiểu 3 tháng trong 12 tháng trước khi sinh con.

♦ Đối với lao động nam có vợ sinh con

• Không yêu cầu thời gian đóng BHXH.
• Chỉ cần đang tham gia BHXH bắt buộc tại thời điểm vợ sinh, sẽ được hưởng chế độ nghỉ và trợ cấp theo quy định.

♦ Đối với người nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi hoặc mang thai hộ/nhờ mang thai hộ: Phải đảm bảo điều kiện đóng BHXH tương tự như trên để được hưởng quyền lợi thai sản.

2. Điều kiện hưởng chế độ ốm đau

♦ Chế độ ốm đau BHXH được áp dụng khi người lao đông buộc phải nghỉ việc do bệnh tật hoặc tai nạn (không phải tai nạn lao động).

♦ Có giấy tờ hợp lệ: Người lao động phải có giấy xác nhận nghỉ việc hưởng BHXH hoặc giấy ra viện từ cơ sở khám chữa bệnh được cấp phép.

♦ Thời gian tham gia BHXH: Không quy định số tháng tối thiểu, chỉ cần người lao động đang thuộc diện đóng BHXH bắt buộc tại thời điểm phát sinh sự kiện ốm đau.

♦ Không thuộc trường hợp loại trừ: Người lao động sẽ không được hưởng chế độ ốm đau nếu nghỉ việc do:

• Tự hủy hoại sức khỏe hoặc tự gây thương tích.
• Sử dụng rượu bia, chất kích thích dẫn đến mất khả năng lao động.
• Nghỉ việc do vi phạm pháp luật và bị tạm giam, tạm giữ.

>>> Xem thêm:

• Chế Độ Thai Sản - Cập Nhật Những Quy Định Mới Nhất
• Chế Độ Ốm Đau - Những Quy Định Và Cách Tính
• Luật Bảo Hiểm Xã Hội Số 41/2024/QH15 Mới Nhất 2025
• Chế Độ Tử Tuất Bảo Hiểm Xã Hội: Điều kiện, Hồ Sơ, Thủ Tục
• Bảo Hiểm Xã Hội Tự Nguyện - Mức Đóng, Quyền Lợi, Cách Tính
• Cách Tra Cứu Mã Số Bảo Hiểm Xã Hội Nhanh Và Đơn Giản Nhất

III. Hồ sơ và quy trình thủ tục

Để được giải quyết chế độ thai sản và ốm đau theo BHXH 2024, người lao động cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và nộp đúng quy trình.

IV. Các lỗi phổ biến và cách xử lý

Trong quá trình thực hiện thủ tục BHXH thai sản và thủ tục giải quyết chế độ ốm đau, không ít người lao động và doanh nghiệp gặp phải những lỗi khiến hồ sơ bị chậm trễ hoặc thậm chí bị từ chối.

Thiếu giấy tờ quan trọng trong hồ sơ BHXH

• Ví dụ thường gặp: quên nộp giấy khai sinh/giấy chứng sinh của con, thiếu giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH, hoặc không có mẫu đề nghị do doanh nghiệp lập.
• Cách xử lý: Chuẩn bị checklist hồ sơ chế độ thai sản và ốm đau đầy đủ trước khi nộp. Người lao động nên lưu trữ bản sao công chứng sẵn để bổ sung kịp thời nếu cần.

Sai thông tin cá nhân trên giấy tờ

• Sai sót phổ biến: nhầm lẫn số CMND/CCCD, ngày sinh, mã số BHXH, hoặc thông tin con.
• Cách xử lý: Đối chiếu kỹ hồ sơ gốc (sổ BHXH, giấy tờ tùy thân, giấy khai sinh) trước khi gửi cho doanh nghiệp. Nếu đã nộp sai, cần làm công văn điều chỉnh gửi cơ quan BHXH để tránh bị trả hồ sơ.

Doanh nghiệp nộp hồ sơ trễ hạn

• Nguyên nhân: HR chưa theo dõi deadline hoặc dồn hồ sơ quá lâu mới gửi cơ quan BHXH.
• Hậu quả: chậm chi trả quyền lợi, ảnh hưởng đến tài chính của người lao động.
• Cách xử lý: Bộ phận nhân sự cần thiết lập hệ thống nhắc hạn, đồng thời NLĐ nên chủ động hỏi về tiến độ nộp hồ sơ để đảm bảo thủ tục hưởng chế độ ốm đau và thai sản được giải quyết đúng thời gian.

Giấy tờ y tế không hợp lệ

• Sai sót thường gặp: sử dụng giấy chứng nhận nghỉ việc từ phòng khám tư nhân chưa được cấp phép hoặc giấy tờ thiếu chữ ký, con dấu.
• Cách xử lý: Chỉ nộp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH do bệnh viện hoặc cơ sở y tế được cơ quan y tế cấp phép. Trong trường hợp điều trị nội trú, cần bổ sung giấy ra viện đầy đủ.

V. Lời khuyên dành cho người lao động và doanh nghiệp

Để giải quyết chế độ thai sản và ốm đau đúng quy định, cả người lao động và doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chủ động từng bước.

♦ Người lao động

Chủ động tìm hiểu kỹ quy định về thủ tục BHXH thai sản và chế độ ốm đau ngay từ khi mang thai hoặc có nhu cầu nghỉ việc do bệnh tật.

Giữ đầy đủ các loại giấy tờ như giấy chứng sinh, giấy khai sinh, giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH, tránh thất lạc gây chậm trễ.

Theo dõi tiến độ nộp hồ sơ của doanh nghiệp, không nên phó mặc hoàn toàn cho HR.

♦ Doanh nghiệp/Bộ phận nhân sự

Xây dựng quy trình nội bộ rõ ràng cho việc tiếp nhận và xử lý hồ sơ hưởng BHXH thai sản và ốm đau.

Sử dụng checklist và phần mềm quản lý để tránh nộp thiếu hoặc nộp trễ hồ sơ.

Cập nhật thường xuyên quy định về BHXH mới nhất và các văn bản hướng dẫn để đảm bảo quyền lợi của người lao động được thực thi chính xác.

VI. Kết luận

Cách giải quyết chế độ thai sản và ốm đau đúng quy định là yếu tố quan trọng để người lao động được hưởng trọn vẹn quyền lợi và doanh nghiệp tuân thủ pháp luật.

• Người lao động được hỗ trợ tài chính kịp thời, an tâm nghỉ ngơi và chăm sóc sức khỏe.
• Doanh nghiệp duy trì uy tín, hạn chế rủi ro pháp lý và xây dựng môi trường làm việc bền vững.

 >>> Xem thêm:

• Lộ Trình Học Thuế Thu Nhập Cá Nhân (TNCN) – Cam Kết Hiệu Quả
• Khóa Học Thuế TNCN Thực Hành - 100% Trên Chứng Từ Và Phần Mềm
• Lộ Trình Học Quản Trị Hành Chính Văn Phòng Từ Cơ Bản Đến Nâng Cao
• Lộ Trình Học C&B Từ A-Z: 100% Hiệu Quả Cho Người Mới Bắt Đầu
• Lộ Trình Học Hành Chính Nhân Sự Cho Người Mới Bắt Đầu

                                                                          ------------------------- 

Nếu bạn muốn phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực nhân sự, hãy tham gia các khóa học tại Lê Ánh HR. Các khóa học này không chỉ giúp bạn nâng cao kỹ năng mà còn liên tục cập nhật những kiến thức mới nhất. Để biết thông tin chi tiết, bạn vui lòng liên hệ với chúng tôi theo số hotline: 0904.84.8855 để được tư vấn trực tiếp về các khoá học này.

LÊ ÁNH HR - Nơi đào tạo hành chính nhân sự uy tín nhất hiện nay, đã tổ chức thành công rất nhiều khóa học thuộc lĩnh vực quản trị hành chính nhân sự từ cơ bản đến chuyên sâu, học viên có thể tham khảo thêm:

• Khóa Học Hành Chính Nhân Sự Chuyên Nghiệp (Online – Offline)
• Khóa Học Đào Tạo Thực Hành C&B (Cơ Bản)
• Khóa Học C&B Chuyên Sâu
• Khóa Học Bảo Hiểm Xã Hội Từ A-Z
• Khóa Học Thuế Thu Nhập Cá Nhân Chuyên Sâu
• Khóa Học Chuyên Viên Tuyển Dụng
• Khóa Học Xây Dựng Ứng Dụng KPI Và BSC
• Khóa Học Quản Trị Hành Chính Văn Phòng

Ngoài các khóa học hành chính nhân sự chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán tổng hợp online - offline, khóa học xuất nhập khẩu online/offline chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: LÊ ÁNH HR - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO NGHIỆP VỤ HÀNH CHÍNH NHÂN SỰ SỐ 1 VIỆT NAM