Các Khoản Thu Nhập Không Chịu Thuế TNCN Theo Luật Mới

Các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN là một trong những thông tin then chốt mà cả doanh nghiệp và người lao động cần nắm vững để tối ưu hóa nghĩa vụ thuế và tránh rủi ro vi phạm pháp luật. Việc hiểu rõ danh mục thu nhập không chịu thuế tncn không chỉ giúp người lao động tăng thu nhập thực tế mà còn giúp công ty kê khai thuế TNCN một cách minh bạch, chính xác.

Hãy cùng Lê Ánh HR thông qua bài viết dưới đây tổng hợp toàn bộ quy định mới nhất năm 2025 về thu nhập không chịu thuế TNCN, kèm hướng dẫn chi tiết cách xác định, kê khai và những điểm cần lưu ý khi quyết toán.

Mục lục

I. Thu nhập không chịu thuế TNCN là gì? Vì sao người lao động cần nắm rõ?
- 1. Thu nhập không chịu thuế TNCN là gì?
- 2. Vì sao người lao động và doanh nghiệp cần nắm rõ?
II. Căn cứ pháp lý và danh mục các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN
III. Các khoản thu nhập không chịu thuế nhưng cần kê khai
IV. Lưu ý khi tính thuế và quyết toán thu nhập không chịu thuế
V. Kết luận

I. Thu nhập không chịu thuế TNCN là gì? Vì sao người lao động cần nắm rõ?

1. Thu nhập không chịu thuế TNCN là gì?

Thu nhập không chịu thuế TNCN (hoặc các khoản không chịu thuế TNCN) là những khoản tiền, tài sản, hoặc lợi ích mà cá nhân nhận được nhưng không nằm trong phạm vi áp dụng của Luật Thuế Thu nhập cá nhân. Về bản chất, đây là những khoản thu nhập được Nhà nước loại trừ khỏi căn cứ tính thuế nhằm mục đích khuyến khích các hoạt động xã hội (như từ thiện), hỗ trợ người yếu thế, hoặc xác định đó không phải là thu nhập từ lao động, kinh doanh

Thu nhập không chịu thuế TNCN bao gồm những khoản có tính chất phúc lợi, trợ cấp, an sinh xã hội hoặc bù đắp tổn thất chứ không làm tăng năng lực tài chính thực sự của người lao động. Ví dụ như trợ cấp ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, trợ cấp thôi việc, phụ cấp độc hại hoặc hỗ trợ khó khăn đột xuất, v.v.

Khi tính thuế TNCN, doanh nghiệp sẽ loại bỏ những khoản này ra khỏi tổng thu nhập trước khi áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần. Đây là cơ chế pháp lý cho phép người lao động nhận về 100% giá trị của các khoản này mà không phải trích nộp thuế.

2. Vì sao người lao động và doanh nghiệp cần nắm rõ?

Việc hiểu rõ thu nhập không chịu thuế thu nhập cá nhân mang lại lợi ích thiết thực cho cả người lao động lẫn doanh nghiệp:

Đối với người lao động

Giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp, tránh bị khấu trừ sai khi tính thuế.
Có thể chủ động kiểm tra bảng lương, tờ khai thuế để đảm bảo không mất phần thu nhập được miễn thuế.
Nắm được các khoản phụ cấp không chịu thuế TNCN, từ đó tối ưu thu nhập hợp pháp.

Đối với doanh nghiệp

Hạn chế rủi ro sai sót khi kê khai hoặc quyết toán thuế TNCN cho người lao động.
Xây dựng chính sách phúc lợi hợp lý, vừa đảm bảo tuân thủ luật, vừa gia tăng động lực làm việc cho nhân viên.
Nâng cao hình ảnh doanh nghiệp minh bạch, chuyên nghiệp trong quản lý nhân sự và tài chính cũng như có thể tối đa hóa giá trị cho nhân viên trong khuôn khổ ngân sách cho phép.

Các Khoản Thu Nhập Không Chịu Thuế TNCN Theo Luật Mới

II. Căn cứ pháp lý và danh mục các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN

Để xác định chính xác các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN, người lao động và doanh nghiệp cần căn cứ vào Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi, bổ sung năm 2012), Nghị định 65/2013/NĐ-CP, và đặc biệt là Thông tư 111/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính - văn bản hướng dẫn chi tiết các khoản thu nhập được miễn thuế trong từng trường hợp cụ thể.

Nhóm khoản thu nhập	Nội dung chi tiết	Căn cứ pháp lý
Phụ cấp, trợ cấp theo quy định của Nhà nước	Bao gồm các khoản: phụ cấp ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, thôi việc, mất việc, hoặc trợ cấp khó khăn đột xuất.	Thông tư 111/2013/TT-BTC
Tiền lương hưu do Quỹ BHXH chi trả (và quỹ hưu trí tự nguyện)	Người đã nghỉ hưu nhận lương hưu hàng tháng hoặc trợ cấp một lần không phải nộp thuế TNCN.	Luật Thuế TNCN
Tiền bồi thường, bảo hiểm	Bao gồm: tiền bồi thường tai nạn lao động, tiền bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm phi nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe.	Thông tư 111/2013/TT-BTC
Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản giữa người thân	Miễn thuế khi chuyển nhượng giữa vợ - chồng, cha mẹ - con cái, anh chị em ruột.	Luật Thuế TNCN
Học bổng và tài trợ học tập	Bao gồm học bổng từ ngân sách nhà nước, tổ chức trong/ngoài nước, doanh nghiệp hợp pháp.	Thông tư 111/2013/TT-BTC
Các khoản phúc lợi tập thể hợp lý	Khoản chi nghỉ mát, hiếu hỉ, hỗ trợ hiếu hỷ hoặc sinh nhật do công ty chi trả theo quy chế nội bộ.	Công văn 5274/TCT-TNCN (2022)
Phụ cấp điện thoại, công tác phí, ăn ca trong định mức	Phụ cấp điện thoại không chịu thuế TNCN nếu được quy định rõ trong hợp đồng lao động hoặc quy chế công ty. Tương tự, công tác phí và tiền ăn giữa ca trong hạn mức cũng được miễn thuế.	Thông tư 111/2013/TT-BTC
Thu nhập từ kiều hối và viện trợ phi chính phủ	Các khoản được nhận từ thân nhân ở nước ngoài hoặc tổ chức quốc tế không nhằm mục đích thương mại.	Luật Thuế TNCN

Lưu ý cập nhật 2025: Theo đề xuất trong dự thảo Luật Thuế TNCN sửa đổi, có mở rộng miễn thuế cho một số khoản mới như phụ cấp phục vụ nhiệm vụ khoa học - công nghệ, hỗ trợ làm việc từ xa,… nhưng hiện vẫn đang trong giai đoạn đề xuất và chưa có hiệu lực chính thức.

>>> Xem thêm:

III. Các khoản thu nhập không chịu thuế nhưng cần kê khai

Một hiểu lầm phổ biến khi thực hiện quyết toán thuế TNCN là cho rằng những khoản thu nhập không chịu thuế TNCN thì không cần kê khai. Tuy nhiên, một số khoản thu nhập không chịu thuế vẫn phải kê khai trong hồ sơ quyết toán để đảm bảo tính minh bạch và đối chiếu dữ liệu thu nhập cá nhân - doanh nghiệp.

Bảng dưới đây tổng hợp chi tiết các khoản thu nhập không chịu thuế nhưng vẫn phải kê khai.

Nhóm thu nhập	Minh chứng cụ thể	Lý do kê khai
Khoản phụ cấp, trợ cấp trong giới hạn miễn thuế	Phụ cấp điện thoại, phụ cấp ăn trưa, phụ cấp trang phục, công tác phí,…	Mặc dù được miễn thuế TNCN nếu chi đúng định mức và có quy chế công ty, nhưng cần kê khai để cơ quan thuế kiểm soát chi phí hợp lý và xác định phần vượt mức (nếu có) để tính thuế.
Tiền làm thêm giờ (OT)	Khoản tiền tăng ca trả ngoài giờ hành chính, làm đêm, ngày lễ, Tết	Phần chênh lệch cao hơn so với tiền lương làm ban ngày được miễn thuế, nhưng phải kê khai tổng thu nhập để phân biệt phần chịu thuế và không chịu thuế.
Tiền thưởng, phúc lợi nội bộ không mang tính thường xuyên	Thưởng sinh nhật, hiếu hỷ, nghỉ mát, hỗ trợ học phí cho con nhân viên,…	Một số khoản phúc lợi không chịu thuế nếu chi từ quỹ phúc lợi chung, nhưng vẫn phải ghi nhận trong hồ sơ để chứng minh nguồn chi và mục đích hợp lệ.
Khoản bảo hiểm không bắt buộc	Bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm nhân thọ do doanh nghiệp mua cho nhân viên	Nếu đáp ứng điều kiện về loại hình bảo hiểm và đối tượng thụ hưởng, khoản này được miễn thuế, song vẫn kê khai để đảm bảo tính hợp lệ khi quyết toán thuế.
Thu nhập từ nước ngoài được miễn thuế theo hiệp định tránh đánh thuế hai lần	Lương, thưởng nhận từ công ty mẹ hoặc chi nhánh nước ngoài	Cần kê khai để cơ quan thuế xác nhận tình trạng miễn thuế theo hiệp định song phương giữa Việt Nam và quốc gia đó.

Ví dụ minh họa: Anh Bình là nhân viên của một công ty về công nghệ, trong năm 2024 vừa qua anh nhận:

Lương cứng: 30.000.000 đồng/tháng (chịu thuế)
Phụ cấp điện thoại: 500.000 đồng/tháng (miễn thuế, trong quy chế công ty).
Công tác phí: 3.000.000 đồng/tháng (có chứng từ hoặc hóa đơn, miễn thuế).
Thưởng hiệu suất: 5.000.000 đồng (chịu thuế).

Khi kê khai tờ khai quyết toán thuế TNCN, anh Bình vẫn phải khai đầy đủ các khoản phụ cấp miễn thuế, nhưng phân định rõ ràng cái nào chịu thuế cái nào không để tránh bị truy thu hoặc tính nhầm thuế trên toàn bộ thu nhập.

IV. Lưu ý khi tính thuế và quyết toán thu nhập không chịu thuế

Khi thực hiện tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) hoặc lập hồ sơ quyết toán thuế, không ít người lao động và kế toán doanh nghiệp vẫn nhầm lẫn giữa thu nhập không chịu thuế và thu nhập được giảm trừ hoặc miễn thuế tạm thời.

♦ Phân biệt rõ “không chịu thuế” và “ được miễn thuế”

Thu nhập không chịu thuế TNCN là những khoản được loại trừ hoàn toàn khỏi phạm vi tính thuế, không cần nộp thuế nếu đáp ứng đủ điều kiện (ví dụ: trợ cấp thôi việc, tiền đền bù tai nạn lao động, phụ cấp ăn trưa trong mức quy định,…).
Thu nhập được miễn thuế lại là khoản thuộc diện chịu thuế nhưng được tạm miễn hoặc giảm theo điều kiện cụ thể, như thu nhập của người nước ngoài làm việc ngắn hạn hoặc thu nhập trong vùng kinh tế đặc biệt.

♦ Minh chứng nguồn thu chi và nộp hồ sơ hợp lệ

Theo Thông tư 111/2013/TT-BTC, để được công nhận là thu nhập không chịu thuế, người lao động hoặc doanh nghiệp phải có đủ chứng từ, quy chế nội bộ và chứng minh tính hợp lý của khoản chi.

Khoản thu nhập không chịu thuế	Hồ sơ chứng minh hợp lệ
Phụ cấp ăn trưa, điện thoại	Quy chế chi trả phúc lợi hoặc hợp đồng lao động quy định rõ mức chi
Trợ cấp thôi việc, mất việc	Quyết định chấm dứt hợp đồng + bảng tính trợ cấp theo quy định Luật Lao động
Tiền làm thêm giờ (OT)	Bảng chấm công, bảng tính lương, xác nhận thời gian tăng ca
Hỗ trợ hiếu hỷ, sinh nhật, du lịch	Quyết định chi từ quỹ phúc lợi tập thể, biên bản chi quỹ có phê duyệt
Bảo hiểm sức khỏe, nhân thọ	Hợp đồng bảo hiểm, hóa đơn chứng từ, danh sách người được bảo hiểm

Nếu không có chứng từ hoặc vượt mức quy định, phần thu nhập đó bị chuyển sang diện chịu thuế TNCN

♦ Kê khai riêng phần thu nhập không chịu thuế khi quyết toán

Khi lập tờ khai quyết toán thuế TNCN (mẫu 02/QTT-TNCN) trên cổng Etax hoặc Etax Mobile, người nộp thuế cần tách rõ phần thu nhập chịu thuế và không chịu thuế.

Cơ quan thuế xác định đúng nghĩa vụ thuế, tránh nhầm lẫn giữa tổng thu nhập và thu nhập tính thuế.
Người lao động không bị truy thu cho phần đã được miễn thuế.
Doanh nghiệp được ghi nhận đúng chi phí hợp lệ khi tính thuế TNDN.
Theo dõi định kỳ cập nhật thường xuyên các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN để điều chỉnh phù hợp so với thực tế

V. Kết luận

Việc nắm rõ các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN không chỉ giúp người lao động tránh thất thoát quyền lợi hợp pháp, mà còn hỗ trợ doanh nghiệp chủ động trong việc kê khai và quyết toán thuế thu nhập cá nhân.

Để hạn chế, giảm thiểu rủi ro khi thực hiện nghĩa vụ thuế cũng như đảm bảo tối ưu quyền lợi của mình, người lao động cần nhớ:

Thu nhập không chịu thuế TNCN bao gồm các khoản như: phụ cấp ăn ca, trợ cấp thôi việc, tiền bảo hiểm, học phí con em người lao động,...
Doanh nghiệp cần có quy chế chi tiêu rõ ràng để chứng minh các khoản phụ cấp, phúc lợi đủ điều kiện miễn thuế.
Cập nhật quy định mới nhất, đặc biệt với các khoản hỗ trợ thêm cho người lao động như phụ cấp điện thoại, xăng xe, nhà ở.
Kê khai minh bạch và lưu giữ chứng từ hợp lệ để tránh bị truy thu thuế trong quá trình thanh - kiểm tra.
Phối hợp giữa bộ phận kế toán và người lao động giúp quá trình quyết toán thuế diễn ra nhanh gọn, chính xác và đúng hạn.

>> Xem thêm:

-------------------------

Nếu bạn muốn phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực nhân sự, hãy tham gia các khóa học tại Lê Ánh HR. Các khóa học này không chỉ giúp bạn nâng cao kỹ năng mà còn liên tục cập nhật những kiến thức mới nhất. Để biết thông tin chi tiết, bạn vui lòng liên hệ với chúng tôi theo số hotline: 0904.84.8855 để được tư vấn trực tiếp về các khoá học này.

LÊ ÁNH HR - Nơi đào tạo hành chính nhân sự uy tín nhất hiện nay, đã tổ chức thành công rất nhiều khóa học thuộc lĩnh vực quản trị hành chính nhân sự từ cơ bản đến chuyên sâu, học viên có thể tham khảo thêm:

Ngoài các khóa học hành chính nhân sự chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán tổng hợp online - offline, khóa học xuất nhập khẩu online/offline chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: LÊ ÁNH HR - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO NGHIỆP VỤ HÀNH CHÍNH NHÂN SỰ SỐ 1 VIỆT NAM

0.0

(0 lượt đánh giá) Viết đánh giá